Onze hormonen vormen een ingewikkelde achtbaan die we betreden zodra de puberteit aanbreekt. Deze achtbaan heeft zijn hoogte- en dieptepunten. Van de eerste menstruatie tot aan mogelijke zwangerschappen en uiteindelijk de overgang; elk station op deze achtbaan brengt eigen klachten met zich mee. Allemaal dankzij de constant schommelende hormonen. Maar hoe overleven we deze emotionele achtbaan?
In mijn vorige column heb ik uitgebreid gesproken over de intrigerende verschillen tussen mannen en vrouwen, niet alleen lichamelijk maar ook hormonaal. Vrouwen ervaren dagelijkse schommelingen in hun hormoonspiegels, wat kan leiden tot klachten die een grote impact kunnen hebben op het dagelijks leven.
De cyclus
Laten we ons eerst verdiepen in de menstruatie: een cyclus die elke maand op dezelfde manier optreedt. Gedurende ongeveer 28 dagen doorloopt de baarmoeder een proces waarbij het baarmoederslijmvlies zich met behulp van het vrouwelijk hormoon oestrogeen voorbereidt op een mogelijke innesteling van een eicel. Als deze eicel niet wordt bevrucht, wordt het baarmoederslijmvlies afgestoten wat resulteert in de menstruatie. Hormonen, zoals oestrogeen en progesteron, werken samen om de cyclus te reguleren, maar kunnen ook klachten geven. We spreken dan vaak van PMS of PMDD. Bekende klachten zijn buikkrampen, hoofdpijn, vermoeidheid, depressieve gevoelens, gevoelige borsten, duizeligheid en stemmingswisselingen en treden vaak op voordat de menstruatie begint.
De overgang
De vruchtbare periode van een vrouw eindigt met de overgang; een fase waarin de eierstokken langzaam met pensioen gaan. Dat is helemaal niet erg, want de meeste vrouwen hebben dan geen ambitie meer om zwanger te raken. De overgangsperiode duurt ongeveer 7 tot 10 jaar en blijft vaak niet onopgemerkt. Een afname van ons vrouwelijk hormoon oestrogeen kan namelijk leiden tot klachten, zoals opvliegers, prikkelbaarheid, lusteloosheid, haaruitval en vergeetachtigheid. Dit zijn een aantal klachten waarvan ook ik er meerdere kan aanvinken, omdat ik er dagelijks mee te maken heb.
Dezelfde klachten, verschillende benamingen
Opvallend is dat veel klachten in verschillende levensfasen met elkaar overeenkomen, maar onder andere benamingen. Stemmingswisselingen worden in de puberteit ‘puberaal gedrag’ genoemd, tijdens de zwangerschap ‘zwangerschapstranen’ en tijdens de overgang ‘stemmingswisselingen’. Ik ben dan ook van mening dat we eigenlijk niet moeten spreken over menstruatie-, zwangerschaps- of overgangsklachten, maar over hormonale klachten. Hetzelfde geldt voor opvliegers. Veel vrouwen denken dat deze alleen voorkomen in de periode van de overgang, maar dit is niet waar. Vraag maar aan de persoon die thuis de was doet met een puberdochter hoe haar kleren ruiken. En ook tijdens de zwangerschap komen opvliegers veelvuldig voor.
Inmiddels zijn er meer dan 150 verschillende hormonale klachten bekend, allemaal voortkomend uit de natuurlijke schommelingen van hormonen in de verschillende levensfasen. Maar hier is het goede nieuws: er is iets aan te doen, zodat deze klachten niet jouw dagelijkse leven beïnvloeden. Wil je weten wat je eraan kan doen? Laat je informeren tijdens het webinar op 30 mei, waar we dieper ingaan op deze hormonale achtbaan. Blijf op de hoogte en leer hoe jij je krachtig door de verschillende fases van deze hormonale reis kan navigeren.
Catherine Martens, Care for Women
