Onderzoeksinstituut Panteia heeft in opdracht van het overlegorgaan OAGz (Overleg Arbeidsvoorwaarden Gehandicaptenzorg) en de StAG de sectoranalyse Gehandicaptenzorg MDIEU (Maatwerkregeling Duurzame Inzetbaarheid en Eerder Uitreden) uitgevoerd. De sectoranalyse richt zich met name op duurzame inzetbaarheid en de werk-gerelateerde behoefte voor eventueel eerder uittreden of minder werken van oudere werknemers in de gehandicaptenzorg.
Sociale partners hebben deze analyse laten maken om beter zicht te hebben op duurzame Inzetbaarheid in de Gehandicaptenzorg
Om tot een sectoranalyse te komen, heeft Panteia onder andere gebruikgemaakt van het onderzoeksprogramma Arbeidsmarkt Zorg en Welzijn (AZW) en documentatie uit de sector zelf. Daarnaast heeft het onderzoeksinstituut een enquête gehouden onder oudere werknemers binnen de gehandicaptenzorg. Ruim 6.500 werknemers van 55 jaar en ouder hebben de enquête ingevuld.
Download de sectoranalyse Gehandicaptenzorg MDIEU
Kenmerken van de sector gehandicaptenzorg
Om de context en de omstandigheden binnen de gehandicaptenzorg goed te begrijpen, is het goed om de kenmerken van de sector op een rij te zetten.
- Er werken 190.500 mensen in de gehandicaptenzorg, waarvan 186.500 werknemers in loondienst.
- Ongeveer 15.000 werknemers zijn tussen de 59 en 62 jaar en bijna 8.000 werknemers zijn tussen de 63 en 65 jaar.
- De gemiddelde uittredeleeftijd is 64,7 jaar.
- Onder de 55-plussers verdient 19% minder dan € 21.200 per jaar.
- Naar verwachting stijgt de werkgelegenheid de komende 10 jaar licht.
In het rapport lees je meer informatie over de kenmerken binnen de gehandicaptenzorg.
Resultaten en mogelijke aanknopingspunten
De sectoranalyse richtte zich op de thema’s duurzame inzetbaarheid en de (werkgerelateerde) behoefte mogelijkheid tot eerder uittreden of minder werken van oudere medewerkers vanwege de aard van de functie. De resultaten zijn opgesplitst in deze twee thema’s.
Duurzame inzetbaarheid
Een greep uit de resultaten van de sectoranalyse:
- Het gemiddelde verzuim ligt fors hoger dan het Nederlands gemiddelde. Oorzaken zijn met name de ervaren hoge werkdruk en de werkstress.
- 40% vindt de werkdruk (veel) te hoog en wijst de hectische omstandigheden en de hoeveelheid werk aan als oorzaak.
- 72% heeft te maken met (verbale) agressie.
- 16% voelt zich opgebrand door het werk.
- De knelpunten blijven bij ongewijzigd beleid de komende vijf jaar en daarna. Mogelijk nemen ze iets toe door de verdere vergrijzing van het personeelsbestand.
Maatregelen die kunnen bijdragen aan een goede duurzaaminzetbaarheidsbeleid:
- Ondersteun de individuele medewerker, vooral op het gebied van fysieke en emotionele belasting.
- Investeer in de teams. Zorg voor voldoende stabiliteit en organiseer voldoende ondersteuning.
- Zorg voor verdere loopbaanmogelijkheden in de gehandicaptenzorg en zorg voor de juiste werknemer op de juiste plaats.
- Versterken van bewustwording en eigen regie van duurzame inzetbaarheid bij werkenden door coaching en instrumenten.
In het rapport lees je meer over de resultaten en welke maatregelen nog meer kunnen bijdragen aan een goed duurzaaminzetbaarheidsbeleid.
Eerder uittreden
In de sectoranalyse is gekeken naar de behoefte tot eerder uittreden of minder werken van oudere medewerkers vanwege de aard van de functie Hiervoor is een doelgroepanalyse uitgevoerd, zodat er meer inzicht is in de behoefte naar een eventuele RVU onder werknemers die daar mogelijk in aanmerking voor komen. Een greep uit de resultaten van de sectoranalyse:
- 45% van de werknemers die denken voor de AOW-leeftijd te stoppen met werken wil gebruikmaken van een regeling tot vervroegd pensioen.
- Eén op de drie werknemers van 55 jaar of ouder denkt de AOW-leeftijd werken te kunnen halen door minder te gaan werken.
- 75% van de 55-plussers heeft belangstelling voor een regeling voor eerder uittreden.
69% van de oudere werknemers is bereid een inkomensoffer te brengen om vroeger te kunnen uittreden. Op basis van de sectoranalyse bespreken sociale partners gezamenlijk hoe zij duurzame inzetbaarheid willen bevorderen en eerder uittreden in de branche ondersteunen.
